Vandaag is er een persbericht uitgegaan van onze gemeente:

De gemeentelijke jaarrekening 2018 van de gemeente Dantumadiel sluit met een negatief saldo van ruim € 3.9 miljoen. Grote tegenvallers zijn, conform de landelijke trend, onder andere: het sociaal domein, jeugdzorg en een lagere uitkering uit het gemeentefonds. “De gemeente moet acuut bijsturen om de financiële positie op korte èn lange termijn te herstellen”, aldus wethouder Kempenaar van Financiën.

Terugblik 2018

Het afgelopen jaar bevatte voor de gemeente grote en kleine mijlpalen waarin mooie resultaten zijn neergezet. De gemeenteraadsverkiezing bracht een nieuwe gemeenteraad met gedreven raadsleden en hoge ambities en een even ambitieus nieuw college van B en W. Onder het motto “Sko Ris Oan” startte het college de dialoog met de dorpen en haalde waardevolle informatie op.

Financieel begon het jaar 2018 met een structureel sluitende begroting en voldoende reserves. Met name door de ontwikkelingen in het sociaal domein en de jeugdzorg, moet dit fors bijgesteld worden. Binnen de jeugdzorg  is het aantal cliënten in 2018 met 22% toegenomen, wat leidde tot een overschrijding van € 1 miljoen. Vanuit de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) is door de gebiedsteams meer problematiek gesignaleerd. Dit resulteerde in een overschrijding van ruim € 0.9 miljoen. Daarnaast moet Dantumadiel circa € 0.6 miljoen bijdragen aan het tekort dat de GR DDFK heeft opgelopen in 2018 en moet de gemeente een extra bedrag van €1.7 miljoen storten voor pensioenvoorzieningen en wachtgelden voor wethouders, als gevolg van een recentelijk gewijzigde systematiek.

Om de financiële positie van de gemeente te herstellen wordt gewerkt aan een herstelplan. De resultaten daarvan worden in de meerjarenbegroting 2020-2023 verwerkt. Het college van B en W legt de jaarrekening op 9 juli ter vaststelling voor aan de gemeenteraad.

Ontwikkelingen

Wethouder Kempenaar ziet vooral de ontwikkelingen binnen het sociaal domein en Jeugdzorg met grote zorgen tegemoet. ”Het beroep op de WMO en Jeugdzorg neemt toe en het tekort loopt op. Dantumadiel wijkt hierin niet af van de landelijke trend. Een groot deel van dit tekort heeft een structureel karakter en onze financiële positie moet zo snel mogelijk weer versterkt worden. Het college moet hiervoor ingrijpende maatregelen nemen en gaat daarbij pijnlijke keuzes niet uit de weg. Totdat we inzicht hebben in het herstelplan en de effecten daarvan, stoppen we hoe dan ook  met het doen van uitgaven of het aangaan van verplichtingen die niet onvermijdbaar en onuitstelbaar zijn en bewust zijn van de effecten.

Een schokkend bericht voor de gehele raad, coalitie en oppositie. Maar niet volledig en geheel onverwacht.

We lezen:

Bijna alle gemeenten moeten harde beslissingen nemen om de tekorten binnen de jeugdhulp en Wmo op te lossen. De maatregelen die genomen worden lopen per gemeente echter behoorlijk uiteen. Sommige kiezen er voor om te bezuinigen, anderen investeren in innovatie, terwijl veel gemeenten ook slechts het probleem constateren zonder concrete maatregelen voor te stellen. Dit blijkt uit onderzoek van online platform Binnenlands Bestuur, dat de verschillende coalitieakkoorden met elkaar vergeleken heeft.

Uit de akkoorden blijkt dat zeker in grote steden deze problemen prominent naar voren komen. In Nijmegen vreest men een tekort van 17,5 miljoen euro, wanneer de gemeente zich niet beter gaat organiseren. Tilburg spreekt zelfs van een tekort van 20 miljoen euro, terwijl het college in Eindhoven stelt dat “ingrijpen noodzakelijk is om op de lange termijn zorg te kunnen blijven verlenen.”

Bezuinigen of investeren?
Eindhoven ziet in bezuinigingen een oplossing. De gemeente zet onder meer in op minder verwijzingen naar dure specialistische zorg, budget- en volumeplafonds, en scherpere tarieven en contracten. Tilburg, daarentegen, gaat juist meer investeren. Haar college stelt overtuigd te zijn dat “we door maatwerk en slimmere uitvoering meer impact kunnen bereiken.” Daarom komt de gemeente onder meer met een Investeringsfonds Sociaal Domein van 10 miljoen euro.

Onvoldoende rijksbudget
Veel colleges stellen dat de tekorten voor een belangrijk deel te wijten zijn aan onvoldoende rijksbudget. Dat geldt bijvoorbeeld voor Rotterdam, Amsterdam en Den Haag. Rotterdam wil daarom in gesprek met het kabinet, terwijl Amsterdam stelt dat het “geld vrij zal maken voor de oplopende tekorten.” Afgezien daarvan beschrijven de coalitieakkoorden van deze steden geen concrete plannen om de kosten onder controle te houden.

Onze portefeuillehouder (wethouder Rommy Kempenaar) heeft een herstelplan aangekondigd dat binnenkort door de raad zal worden besproken. Ook onze fractie zal zich inspannen mee te werken aan financieel herstel van onze gemeentefinanciën. Daarvoor moeten de handen uit de mouwen. Aan het wijzen naar schuldigen of uitspraken als “we hebben het altijd al gezegd” hebben we niets op dit moment. Ook de ambtelijke fusie, waarvoor in de vorige raadsperiode gekozen is, komt natuurlijk opnieuw ter sprake. Had maar gekozn voor een volledige (dus ook bestuurlijke) fusie, wordt dan gezegd. Voorlopig moeten de mouwen opgestroopt en moet herstel gezamenlijk de grootste prioriteit hebben.