Zondagsrust  

In een aantal artikelen willen we iets dieper ingaan op de in het bestuursakkoord gedane afspraken. Als eerste kiezen we voor het onderwerp “zondagsrust” ofwel het al dan niet geven van de mogelijk tot winkelopenstelling op deze dag. We hebben het niet genoemd in ons verkiezingsprogramma, maar in de stemwijzer gaven we aan geen grote bezwaren te hebben hiertegen. Dat vraagt om enige nuancering:

“Dantumadiel houdt de winkels op zondag dicht”, zo kopten verschillende kranten na de presentatie van het bestuursakkoord door de coalitiepartijen Sociaal Links, Gemeentebelangen en Christen Unie.

Dat vraagt om nadere uitleg, naar u (lid van onze partij of belangstellende) toe.

In het bestuursakkoord staat:

Zondagsrust: De gemeente Dantumadiel staat voor het waarborgen en respecteren van de zondagsrust om diverse redenen: vanuit confessionele overwegingen | vanuit het perspectief van de kleine ondernemer | en vanuit de gedachte van het consuminderen. Sociaal Links is -om te beginnen- geen principieel tegenstander van winkelopening op zondag.  Maar (en dat is weloverwogen) ook geen groot voorstander van deze zondagsopening. Sociaal Links vindt dit niet een keuze van de lokale overheid zou moeten zijn, maar van de burgers en middenstanders zelf. Toch is Sociaal Links niet ontevreden met de afspraak in het bestuursakkoord en wel om de volgende redenen:

1. Wisselgeld

bij de besprekingen over de coalitie met Gemeentebelangen en ChristenUnie bleek al snel hoeveel belang (vooral de ChristenUnie) hecht aan het behouden van de huidige situatie m.b.t. het respecteren van de zondagsrust en het gesloten blijven van de winkels op deze dag. Toen ook nog de SGP toezegde gedoogsteun aan de coalitie te willen geven, besloot de fractie van Sociaal Links dit de coalitiepartners te gunnen. De fractie is van mening veel mooie speerpunten uit het programma te hebben ingebracht in het bestuursakkoord, en op dit punt (belangrijk voor de partners) eea te willen toegeven. De kracht van deze coalitie is juist de gelijkwaardigheid van – en de gunfactor tussen de partners.

2. Zondagsheiliging

is een confessioneel woord, dat niet past bij een niet-confessionele partij, toch? Een deel van de fractie herkent zich ook in een artikel van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie, daar lezen we:

De ChristenUnie heeft als uitgangspunt dat één dag rust in de week goed is voor de samenleving. Om verschillende redenen is een samenleving die gekenmerkt wordt door een 24-uurseconomie onwenselijk. In de eerste plaats vanwege de toegenomen werkdruk. De samenleving kenmerkt zich steeds meer door permanente tijdsdruk. De grenzen tussen arbeid, zorg en vrije tijd vervagen. Veel Nederlanders ervaren de toegenomen tijdsdruk als beklemmend. De zondag als gemeenschappelijk rustpunt doorbreekt deze spiraal van permanente tijdsdruk en biedt tijd voor bezinning, sociale activiteiten en ontspanning.In de tweede plaats gelooft de ChristenUnie niet in de onafwendbaarheid van de 24-uurseconomie. We staan voor een samenleving waarin niet de individuele vrijheid het hoogste goed is (‘ik wil dat ik altijd en overal alles kan kopen’), maar waarin ook daadwerkelijk samen geleefd kan worden, doordat we elkaar kunnen ontmoeten op rustmomenten. 

We kunnen ons voorstellen dat er burgers en middenstanders zijn die een winkelsluiting op zondag een betutteling van de lokale overheid vinden. Daarom hadden we het besluit ook liever bij hen gelaten. 

Maar we snappen de argumenten wel.

3. De kleine middenstander

Een belangrijk argument tegen zondagsopenstelling is het belang van de kleine middenstander.

Het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie zegt het zo: Ook vanuit het oogpunt van de kleine middenstander (en dat zijn toch de meeste in onze gemeente) begrijpen we best dat opening van de winkel op zondag een grote belasting vormt. Voor veel middenstanders is het een hard gelag als de veelal grote winkelketens straks iedere zondag hun zaak kunnen openen. Door de nieuwe Winkeltijdenwet gaan aanpalende gemeenten met elkaar concurreren. Ze zullen elkaar willen overtroeven in economische activiteit, in het maximaliseren van omzet en in het afsnoepen van elkaars bestedingen. Dit genereert een bijna dwangmatige logica die gemeenten tegen elkaar opzet en waarbij kleine winkeliers het onderspit delven. Kleine winkeliers kunnen vaak geen personeel inzetten en moeten zelf in de winkel staan willen ze kunnen concurreren. Veel ondernemers zullen er daarom voor kiezen om hun winkeldeur op zondag op slot te houden waarbij het velen niet zal lukken om het hoofd boven water te houden. Verschillende gemeenten hebben enquêtes gehouden onder winkeliers over de behoefte naar meer openstelling op zondag. Zonder uitzondering voelt een grote meerderheid van de winkeliers hier niet voor.

Een laatste, maar niet onbelangrijk argument tegen de 24-uurseconomie is de positie van de werknemer. Werknemers die om principiële redenen niet op zondag willen werken staan op achterstand bij het zoeken naar een baan. Weliswaar geldt de Arbeidstijdenwet die als uitgangspunt heeft dat werknemers niet op zondag hoeven te werken, maar volgens de vakbonden wordt deze wet op dit punt slecht nageleefd. Hierdoor staan met name in de detailhandel werknemers niet sterk wanneer ze principiële bezwaren hebben tegen werken op zondag. 

4. Consuminderen

Een enigszins modieuze term, waar we in het kader van de zondagsopenstelling in Dantumadiel over gedacht en gesproken hebben. Vanuit Sociaal Links oogpunt heeft dit dan vooral te maken met onze ambities voor een duurzame samenleving. Op www.infobron.nl lezen we: Consuminderen staat tegenover consumeren. Consumeren is eten en drinken, maar ook het kopen van spullen. Consuminderen is dus minder eten en drinken en minder spullen kopen. Consuminderen doe je bewust, vaak ook om het milieu te sparen. Je doet het met de spullen die je hebt en koopt er geen hebbedingen bij, of nog een shirt om in de kast te hangen naast die negen andere. 

Een positief gevolg van consuminderen is tevreden zijn met minder.

Doe je het consuminderen voor jezelf, voor je kinderen en/of het milieu? Het maakt niet uit! Consuminderen kent veel voordelen op allerlei gebieden, dat het de moeite waard is om er serieus mee bezig te zijn. Als iedereen consumindert op zijn of haar manier, in het groot of in het klein, dan zullen de resultaten zichtbaar zijn voor jezelf, voor anderen en de omgeving, het milieu, het klimaat

 Tenslotte:  op grond van de genoemde argumenten vinden we als Sociaal Links dat we genoeg redenen (ook anders dan de confessionele), hebben om vóór de handhaving van de zondagsrust te zijn, zoals we binnen de coalitie hebben afgesproken…..

Bronvermelding

Wetenschappelijk Instituut CU: https://wi.christenunie.nl en Algemene informatie: http://www.infobron.nl 

Namens de fractie van Sociaal Links: Auke Sikma

UPDATE 1: 
In het verkiezingsprogramma 2022-2026 staat:
6.1 Sociaal Links is voor een zondagsopenstelling die aansluit bij de omliggende gemeenten

Dit is door de programmacommissie voorgesteld en door de leden bekrachtigd.